Trong bối cảnh Mỹ ngày càng chú trọng thu hút nhân tài toàn cầu, hai chương trình định cư diện lao động được quan tâm nhất hiện nay chính là EB-1A (Extraordinary Ability) và EB-2 NIW (National Interest Waiver). Đây là những diện visa đặc biệt, mở ra cánh cửa định cư hợp pháp cho người có tài năng, thành tích và đóng góp nổi bật, dù không cần doanh nghiệp bảo lãnh việc làm.
Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ bản chất, điểm khác biệt, tỷ lệ phê duyệt, thời gian xử lý và quy trình thực hiện hồ sơ EB-1A và EB-2 NIW, từ đó xác định hướng đi phù hợp nhất để hiện thực hóa giấc mơ Mỹ của mình.
Giới thiệu chung về EB-1A và EB-2 NIW
EB-1A – Visa dành cho người có năng lực phi thường
EB-1A (Employment-Based, First Preference) là diện định cư dành cho những cá nhân được xem là xuất sắc hàng đầu trong lĩnh vực chuyên môn của họ — bao gồm khoa học, nghệ thuật, giáo dục, kinh doanh hoặc thể thao.
Ứng viên EB-1A phải chứng minh mình nổi bật vượt trội so với những người khác trong cùng ngành nghề, có danh tiếng quốc tế hoặc thành tích xuất sắc được công nhận.Đặc biệt, chương trình không yêu cầu job offer (thư mời làm việc), không cần doanh nghiệp bảo lãnh và không cần chứng nhận lao động (PERM). Chính vì vậy, EB-1A được xem là “con đường định cư nhanh nhất cho nhân tài toàn cầu”.
Một số đối tượng phù hợp với EB-1A:
- Nhà nghiên cứu, học giả có công trình đăng trên tạp chí quốc tế uy tín.
- Doanh nhân khởi nghiệp được truyền thông công nhận.
- Nghệ sĩ, vận động viên, huấn luyện viên đạt giải thưởng lớn.
- Chuyên gia kỹ thuật, nhà sáng chế, người đạt bằng sáng chế có giá trị.
EB-2 NIW – Visa dành cho người có trình độ cao, mang lại lợi ích quốc gia Mỹ
EB-2 NIW (Employment-Based, Second Preference – National Interest Waiver) là chương trình hướng đến người có học vấn cao hoặc khả năng đặc biệt trong lĩnh vực khoa học, công nghệ, giáo dục, y tế, kinh tế… và mong muốn đóng góp cho lợi ích quốc gia của Mỹ.
Thông thường, diện EB-2 yêu cầu doanh nghiệp Mỹ bảo lãnh, nhưng với NIW (National Interest Waiver), ứng viên có thể tự nộp hồ sơ mà không cần bảo lãnh, nếu chứng minh được rằng công việc của mình mang lại lợi ích thiết thực cho nước Mỹ.
Những đối tượng phù hợp với EB-2 NIW:
- Người có bằng Thạc sĩ, Tiến sĩ hoặc Cử nhân + ít nhất 5 năm kinh nghiệm chuyên môn.
- Nhà nghiên cứu, kỹ sư, bác sĩ, chuyên gia công nghệ có dự án, đề án, nghiên cứu phục vụ lợi ích công cộng hoặc chiến lược quốc gia.
- Doanh nhân, nhà sáng lập startup có kế hoạch phát triển tạo việc làm và đóng góp kinh tế cho Mỹ.
So sánh điểm giống nhau giữa EB-1A và EB-2 NIW
Cả hai diện EB-1A và EB-2 NIW đều được xem là con đường định cư “tự thân” — không phụ thuộc vào chủ lao động. Một số điểm tương đồng nổi bật gồm:
Giống nhau giữa EB-1A và EB-2 NIW
| Tiêu chí | Điểm chung |
| Hình thức nộp hồ sơ | Tự nộp (self-petition), không cần công ty bảo lãnh |
| Không yêu cầu PERM | Không cần chứng nhận lao động (Labor Certification) |
| Hướng đến người có tài năng, trình độ | Cả hai đều dành cho nhóm cá nhân có đóng góp giá trị cho nước Mỹ |
| Cơ hội nhận thẻ xanh trực tiếp | Sau khi hồ sơ được duyệt, có thể nộp DS260 hoặc I-485 để xin thẻ xanh |
| Ưu tiên xét duyệt | Đều thuộc nhóm ưu tiên cao trong diện lao động (EB) |
| Gia đình được đi cùng | Vợ/chồng và con dưới 21 tuổi được định cư cùng |
Sự khác biệt giữa EB-1A và EB-2 NIW
Dù có nhiều điểm tương đồng, hai chương trình này khác nhau về mức độ yêu cầu, đối tượng hướng đến và tiêu chí xét duyệt.
| Tiêu chí | EB-1A (Năng lực phi thường) | EB-2 NIW (Lợi ích quốc gia) |
| Mức độ yêu cầu | Cao – phải chứng minh “năng lực phi thường”, nằm trong top 5-10% của ngành nghề. | Trung bình – chỉ cần chứng minh công việc mang lại lợi ích thiết thực cho Mỹ. |
| Cơ sở pháp lý | INA §203(b)(1)(A) | INA §203(b)(2)(B)(i) |
| Tiêu chí USCIS đánh giá | Ít nhất 3 trong 10 tiêu chí do USCIS quy định (giải thưởng, truyền thông, hội nghề nghiệp, đóng góp sáng tạo, vị trí lãnh đạo, lương cao, v.v.) | 3 yếu tố theo “Khung Dhanasar Test”: (1) Công việc có giá trị đáng kể, (2) Có tầm quan trọng quốc gia, (3) Việc miễn job offer là có lợi cho Mỹ. |
| Đối tượng phù hợp | Nhân tài hàng đầu – có thành tích nổi bật quốc tế. | Người có học vị cao, chuyên môn giỏi, định hướng nghiên cứu hoặc kinh doanh phục vụ lợi ích công. |
| Mức độ cạnh tranh | Cạnh tranh cao. | Linh hoạt hơn, tỉ lệ chấp thuận cao hơn nếu lập luận tốt. |
| Ưu điểm nổi bật | Hồ sơ ưu tiên cao nhất, xét nhanh, visa thường luôn “current”. | Dễ chứng minh hơn, phù hợp cho chuyên gia và nhà nghiên cứu. |
| Nhược điểm | Yêu cầu bằng chứng mạnh, khó đạt nếu chưa có danh tiếng rõ ràng. | Thời gian chờ visa dài hơn vì nằm nhóm EB-2, có thể backlog nhẹ hồ sơ |
Thời gian xử lý hồ sơ EB-1A và EB2-NIW
Thời gian xử lý hồ sơ có thể thay đổi theo từng năm và từng trung tâm USCIS, nhưng nhìn chung:
| Giai đoạn | EB-1A | EB-2 NIW |
| Xử lý đơn I-140 (đơn xin định cư) | 6–10 tháng (có thể xin premium processing 15 ngày) | 12–16 tháng (từ 2023 cũng có thể xin premium processing) |
| Chờ lịch visa (Visa Bulletin) | Thường luôn “current” (có sẵn visa) → nộp DS-260 nếu đang ở Việt Nam hoặc I-485 ngay nếu đang ở Mỹ hợp pháp. | Đôi khi bị “retrogressed” (trễ hạn), có thể phải chờ thêm vài tháng. |
| Tổng thời gian đến thẻ xanh | Khoảng 6 –12 tháng nếu hồ sơ tốt | Khoảng 12–18 tháng tùy thời điểm và quốc tịch. |
Nếu bạn đủ điều kiện cho EB-1A, thời gian nhận thẻ xanh sẽ nhanh hơn rõ rệt. Tuy nhiên, với hồ sơ chuẩn bị tốt, EB-2 NIW cũng có thể là giải pháp ổn định, nhanh chóng.
Quy trình thực hiện hồ sơ EB-1A và EB-2 NIW
Quy trình tổng quát của hai diện khá giống nhau, chỉ khác về cách chứng minh tiêu chí.
Bước 1: Đánh giá điều kiện ban đầu
- Xác định xem bạn phù hợp hơn với EB-1A hay EB-2 NIW.
- Thu thập thông tin: bằng cấp, thành tích, bài báo, giải thưởng, thư mời diễn thuyết, bằng sáng chế, thư giới thiệu,…
- Đánh giá khả năng đáp ứng tiêu chí USCIS.
Bước 2: Chuẩn bị hồ sơ I-140 (Immigrant Petition for Alien Worker)
- Viết thư trình bày (petition letter) phân tích chi tiết về thành tích và lợi ích mang lại cho Mỹ.
- Chuẩn bị bằng chứng hỗ trợ: chứng nhận, bài báo, giải thưởng, hợp đồng, thư giới thiệu chuyên môn, chứng cứ đóng góp,…
- Nộp hồ sơ I-140 đến USCIS.
Bước 3: Nhận thông báo chấp thuận (Approval Notice)
- USCIS sẽ xét duyệt và ra quyết định chấp thuận (Approval) hoặc yêu cầu bổ sung (RFE).
- Nếu bị yêu cầu bổ sung, ứng viên phải nộp thêm bằng chứng trong thời hạn quy định.
Bước 4: Nộp hồ sơ xin thẻ xanh (I-485 hoặc DS-260 qua Lãnh sự quán)
- Nếu đang ở Mỹ: nộp Form I-485 (Adjustment of Status).
- Nếu đang ở Việt Nam: nộp hồ sơ xử lý lãnh sự DS-260 (Consular Processing) tại Đại sứ quán hoặc Lãnh sự quán Mỹ.
- Sau khi phỏng vấn và được duyệt, bạn sẽ nhận thẻ xanh 10 năm.
Lời khuyên dành cho người muốn định cư Mỹ theo diện nhân tài
Xác định đúng diện phù hợp
- Nếu bạn có giải thưởng, danh tiếng quốc tế, báo chí công nhận nên hướng đến EB-1A.
- Nếu bạn có bằng cấp cao, đề án nghiên cứu, kế hoạch kinh doanh rõ ràng, nên chọn EB-2 NIW.
Hồ sơ cần được lập luận chiến lược
- USCIS đánh giá không chỉ bằng số lượng thành tích, mà còn cách bạn trình bày và liên kết chúng với lợi ích của nước Mỹ.
- Một bộ hồ sơ thành công luôn có logic rõ ràng, bằng chứng mạnh và thư giới thiệu thuyết phục.
Chuẩn bị thư giới thiệu chuyên môn (Recommendation Letters) chất lượng
- Thư giới thiệu từ chuyên gia uy tín trong ngành (có chức vụ, học vị, công trình nổi bật) sẽ tăng đáng kể độ tin cậy của hồ sơ.
Đừng tự nộp hồ sơ nếu chưa có kinh nghiệm
- Hồ sơ EB-1A và EB-2 NIW đòi hỏi kiến thức pháp lý, chiến lược lập luận, và cách trình bày bằng chứng.
- Nếu tự nộp thiếu kinh nghiệm, khả năng bị yêu cầu bổ sung (RFE) hoặc từ chối rất cao.
- Nên làm việc với đơn vị tư vấn định cư chuyên về hồ sơ nhân tài, có kinh nghiệm xử lý hàng trăm hồ sơ EB-1A và NIW thành công.
Chuẩn bị sớm, kể cả khi chưa nộp
- Nếu bạn có mục tiêu định cư Mỹ trong 1–2 năm tới, hãy bắt đầu xây dựng hồ sơ từ hôm nay:
- Viết bài nghiên cứu, xuất hiện trên báo, tham gia hội nghị quốc tế.
- Xin thư chứng nhận, ghi nhận thành tích.
- Thu thập dữ liệu chứng minh tác động công việc.
EB-1A và EB-2 NIW là hai con đường định cư Mỹ uy tín, bền vững và thực tế nhất dành cho nhân tài và người có trình độ cao. Điểm chung của cả hai là giúp bạn tự đứng tên nộp hồ sơ, không cần bảo lãnh, đồng thời mở ra cơ hội định cư lâu dài cho cả gia đình. Dù chọn hướng nào, chuẩn bị hồ sơ bài bản, chiến lược rõ ràng và tư vấn chuyên nghiệp sẽ giúp bạn tiến gần hơn đến mục tiêu “định cư Mỹ bằng năng lực của chính mình”.
Xem thêm:
- Cách tránh bị từ chối visa EB-3 định cư Mỹ
- Danh sách việc làm định cư Mỹ diện lao động EB-3 sẵn sàng job offer từ tháng 02/2024
- Báo cáo visa EB-3 diện lao động phổ thông năm 2022 (EW) cấp cho Việt Nam
- LÀM VIỆC & ĐỊNH CƯ MỸ EB-3 THÀNH CÔNG VỚI CHÍNH SÁCH BẢO ĐẢM AN TÂM TỪ RVS
- Định Cư Mỹ EB-3: Thông Tin Chi Tiết Về Mở Hồ Sơ LC (PERM) Tuyển Dụng Lao Động Nước Ngoài
- Cập Nhật Cách Thức Và Thời Gian Xin Visa EB-3 Từ Việt Nam
: P.608, tầng 6, tòa nhà Enterprise Tower, 290 Bến Vân Đồn, P. Khánh Hội, TP.HCM: 51 Lê Hồng Phong, Nha Trang, Khánh Hoà: 078.223.1777 | 0901.116.099: 778.883.8902: info@rvs.vn
